काठमाडौँ– हामीले आयुर्वेदको चमत्कार शताब्दीयौँदेखि देख्दै, सुन्दै र अध्ययन गर्दै आएका छौँ।
यसले शरीरलाई रोगबाट टाढा राख्न मद्दत गर्छ । यदि तपाइँ आफूलाई स्वस्थ र तनावमुक्त राख्न चाहनुहुन्छ भने आयुर्वेदिक जडिबुटी लिन सक्नुहुन्छ ।
आज हामी तपाइँलाई यस्ता ५ शक्तिशाली आयुर्वेदिक जडीबुटीको बारेमा बताउन गइरहेका छौँ, जसलाई आफ्नो आहारमा समावेश गरेर तपाइँले धेरै रोगहरूलाई आफूबाट टाढा राख्न सक्नुहुन्छ ।
नीम
नीम धेरै प्रकारका रोगहरूमा प्रयोग गरिन्छ। नीम आयुर्वेदको करिब ७५ प्रतिशतको भाग हो। यसमा एन्टिसेप्टिक, एन्टी–माइक्रोबियल र एन्टिफंगल गुणहरू छन्, जसले शरीरबाट विषाक्त पदार्थहरू बाहिर निकाल्छ र पिम्पल, एक्जिमा र छालासम्बन्धी रोगहरूबाट छुटकारा पाउँछ।
नीम मौखिक स्वास्थ्य, कपालको हेरचाहको लागि अद्वितीय छ। खाली पेटमा ४-५ वटा नीमको पात चपाउनुहोस्। यदि तपाइँ यसको तीतो स्वाद कम गर्न चाहनुहुन्छ भने तपाइँ यी पातहरू महसँग सेवन गर्न सक्नुहुन्छ। नीमको पातलाई पानीमा उमालेर खाली पेटमा पिउन सक्नुहुन्छ । नीमको पातको पेस्ट कपाल र छालाको लागि लाभदायक हुन्छ।
अश्वगन्धा
अश्वगन्धा धेरै स्वास्थ्य समस्याहरू निको पार्न प्रयोग गरिन्छ। यो यौन स्वास्थ्य र स्नायु प्रणालीलाई शक्तिशाली बनाउन निकै फाइदाजनक हुन्छ । प्रतिरक्षा प्रणाली बलियो बनाउँछ। यसको प्रयोगले तनाव कम गर्छ र स्मरण शक्ति बढाउँछ।
अश्वगन्धाले निद्राको ढाँचामा सुधार गर्छ र तौललाई पनि नियन्त्रण गर्छ। अश्वगन्धलाई पाउडर, ट्याब्लेट वा अर्कको रूपमा प्रयोग गर्न सकिन्छ। तपाइँ यसलाई कुनै पनि समयमा खानासँग वा खाना खानु अघि उपभोग गर्न सक्नुहुन्छ।
ब्राह्मी
ब्राह्मी स्नायु विकार निको पार्न प्रयोग गरिन्छ। यसमा एन्टी–इन्फ्लेमेटरी र एन्टिअक्सिडेन्ट पाइन्छ, जसले स्मरणशक्ति, एकाग्रता र दिमागलाई तेज बनाउँछ।
तनाव र डिप्रेसनलाई हटाएर दिमागलाई शान्त पार्ने काम गर्छ। यसको प्रयोगले स्नायु प्रणालीको कार्य क्षमतामा सुधार ल्याउँछ। यो मस्तिष्कका लागि टनिक भन्दा कम छैन ।
रगत सफा गर्छ र छाला र कपाललाई फाइदा गर्छ। ब्राह्मीलाई घ्यू वा महमा मिसाएर सेवन गर्न सकिन्छ । यसको पात पनि उमालेर प्रयोग गर्न सकिन्छ। दूधसँग वा खाना अघि वा पछि लिन सकिन्छ।
शतावरी
जडिबुटीको रानी शतावरीमा सपोनिन पाइन्छ, जसले यसमा एन्टिअक्सिडेन्ट गुणहरू उत्पादन गर्छ। यसको सेवनले रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बलियो हुन्छ र गर्भावस्थामा महिलालाई फाइदा हुन्छ । यसले पाचन प्रणालीका लागि रामबाण औषधिको रूपमा काम गर्छ।
यसले श्वासप्रश्वासको समस्यालाई कम गर्न मद्दत गर्छ । शतावरीले रगतमा चिनीको मात्रा नियन्त्रण गर्न र छालालाई बुढ्यौली हुनबाट जोगाउने क्षमता हुन्छ ।
शतावरी पाउडर पानी, दूध वा जुससँग मिसाउन सकिन्छ। यसको चक्की खाली पेट वा खाना खानुभन्दा एक घण्टा अगाडि खान सकिन्छ ।
मंजिष्ठा
प्रतिरक्षा प्रणाली सुधार गर्न काम गर्दछ। यो कलेजो, मिर्गौला र छाला सफा गर्न धेरै उपयोगी छ। यसको प्रयोगले पिम्पल र एलर्जीको समस्या हट्छ । यो स्मरणशक्ति बढाउन र सिक्ने क्षमता विकास गर्न उपयोगी छ। यसलाई बिहान र बेलुकाको खाना पछि पानी मिसाएर सेवन गर्न सकिन्छ।
